- Bedrijfsresultaat voor gehele jaar 10% hoger op EUR 903 miljoen; Q4 35% lager op EUR 123 miljoen.
- Voortzetting sterke performance Life Sciences-activiteiten en DSM Dyneema in Q4
- Meeste Materials Sciences-activiteiten sinds begin Q4 zwaar getroffen door economische teruggang
- Nadruk op cash boven resultaat genereert sterke kasstroom in Q4; programma voor kostenbesparing van EUR 100 miljoen in volle gang
- Solide langetermijn financiële positie; dividend gehandhaafd op EUR 1,20 per aandeel
- Geen kwantitatieve winstverwachting voor 2009 vanwege de onzekere economische omstandigheden
Feike Sijbesma, voorzitter van DSM's Raad van Bestuur, gaf het volgende commentaar: "Het jaar 2008 was een jaar van grote contrasten, waarbij de sterke resultaten van al onze activiteiten in de eerste negen maanden van het jaar gedeeltelijk teniet werden gedaan door de gevolgen van de wereldwijde economische teruggang sinds het begin van het vierde kwartaal. DSM's Life Sciences-activiteiten lieten ook in het vierde kwartaal goede resultaten zien, maar de meeste Materials Sciences-activiteiten hadden sterk te lijden van de scherpe vraagdaling. We hebben maatregelen genomen om prioriteit te geven aan het genereren van cashflow en we hebben voortvarend de nodige stappen gezet om de kosten bij de getroffen activiteiten te verlagen. Waar nodig zullen we verdere maatregelen nemen, waarbij we ons bewust zijn van de noodzaak om onze kennis en kunde op peil te houden voor de toekomst, wanneer de marktomstandigheden weer beter worden. DSM houdt vast aan zijn klantenfocus en zijn op innovatie en duurzaamheid gerichte strategie."
"Onze unieke combinatie van activiteiten en onze gezonde financiële situatie geven ons een uitstekende uitgangspositie om gebruik te maken van kansen die het huidige economische klimaat ons biedt. Hoewel de moeilijke omstandigheden hun stempel drukken op de resultaten van sommige van onze activiteiten, is onze strategische richting, die gebaseerd is op langetermijntrends in de samenleving, de juiste: DSM houdt vast aan zijn koers."
vierde kwartaal In EUR miljoen gehele jaar
2008 2007 +/- 2008 2007 +/-
2.091 2.226 -6% Netto-omzet 9.297 8.757 +6%
241 300 -20% Bedrijfsresultaat plus afschrijvingen (EBITDA) 1.357 1.247 +9%
123 190 -35% Bedrijfsresultaat (EBIT) 903 823 +10%
155 72 +115% - Nutrition 447 276 +62%
30 19 +58% - Pharma 89 92 -3%
-37 70 - Performance Materials 175 291 -40%
-66 32 - Polymer Intermediates 19 105 -82%
44 22 +100% - Base Chemicals and Materials 260 137 +90%
-3 -25 - Other activities -87 -78
2.091 2.226 -6% Netto-omzet 9.297 8.757 +6%
123 190 -35% Bedrijfsresultaat (EBIT) 903 823 +10%
73 130 -44% Nettowinst vóór bijzondere posten 608 558 +9%
-31 -18 Nettoresultaat bijzondere posten -31 -129
42 112 -62% Nettowinst 577 429 +34%
Nettowinst per gewoon aandeel in EUR:
0,43 0,75 -43% - vóór bijzondere posten 3,64 3,07 +19%
0,24 0,64 -63% - inclusief bijzondere posten 3,45 2,35 +47%
Waar in dit bericht wordt gesproken over:
bedrijfsresultaat (plus afschrijvingen) wordt bedoeld bedrijfsresultaat (plus afschrijvingen) vóór bijzondere posten;
nettowinst wordt bedoeld nettowinst toekomend aan aandeelhouders van Koninklijke DSM N.V.
Overzicht
In het vierde kwartaal breidde de crisis in de financiële markten zich uit tot de reële economie, in het bijzonder de automobielindustrie, de elektrotechnische en elektronica-industrie en de bouwsector. De DSM-activiteiten die direct of indirect aan deze eindmarkten leveren, hadden ernstig te lijden onder de hevige onrust. DSM Engineering Plastics, DSM Resins, DSM Fibre Intermediates, DSM Elastomers en DSM Melamine kregen alle te maken met een scherpe daling van de vraag en met lagere marges en afwaardering van voorraden. De verkoopvolumes in deze businessgroepen daalden met gemiddeld ongeveer 30% vergeleken met het derde kwartaal. Dit was het gecombineerde effect van de lagere vraag in de eindmarkten en de afbouw van voorraden verderop in de bedrijfskolom. De zeer snelle daling van olie-gerelateerde prijzen leidde tot lagere prijzen en marges en voorraad-afwaarderingen. Andere delen van DSM, de clusters Nutrition en Pharma en DSM Dyneema, hebben nauwelijks te lijden gehad van de economische onrust en hebben zelfs kunnen profiteren van de veel sterkere Amerikaanse dollar, een van de weinige positieve elementen in de externe omstandigheden in het vierde kwartaal.
DSM reageerde voortvarend toen de eerste tekenen van de economische teruggang zichtbaar werden. Als eerste maatregel werd prioriteit gegeven aan de kasstroom boven het resultaat op korte termijn door middel van voorraadvermindering via fabrieksstops, verlaging van inkoopuitgaven, scherpe bewaking van uitstaande vorderingen en uitstel van enkele projecten. DSM behoudt hierdoor zijn sterke balans en vermindert zijn afhankelijkheid van het financiële systeem. De focus op de kasstroom is zeer succesvol geweest, getuige het feit dat de kasstroom uit bedrijfsactiviteiten in alleen al het vierde kwartaal EUR 392 miljoen bedroeg. Dankzij deze focus, in combinatie met moeizame, maar uiteindelijk succesvolle, acties om kortlopende schulden te herfinancieren, bedroegen de liquide middelen van DSM aan het einde van het jaar EUR 601 miljoen.
Naast de maatregelen om liquide middelen te genereren heeft DSM ook een aantal meer structurele maatregelen genomen om zijn concurrentiepositie te versterken. Op 15 december kondigde DSM maatregelen aan die zijn gericht op structurele kostenbesparingen tot een bedrag van EUR 100 miljoen per jaar, die uiterlijk in 2010 volledig zullen worden gerealiseerd.
Ondanks de ontwikkelingen in het laatste kwartaal heeft DSM over het gehele jaar 2008 een record-bedrijfsresultaat behaald dankzij uitstekende resultaten gedurende het gehele jaar van DSM Nutritional Products, DSM Dyneema en DSM Agro.
Netto-omzet
in EUR miljoen gehele jaar
2008 2007 delta volumes prijzen valuta
koersen overig
Nutrition 2.710 2.302 18% 2% 19% -4% 1%
Pharma 863 903 -4% 0% 0% -3% -1%
Performance Materials 2.297 2.390 -4% -4% 1% -2% 1%
Polymer Intermediates 1.201 1.232 -3% -6% 6% -3% 0%
Base Chemicals and Materials 1.733 1.529 13% -10% 24% -1% 0%
Other activities 493 401
Totaal 9.297 8.757 6% -3% 11% -3% 1%
De autonome groei over het gehele jaar lag met 8% duidelijk boven DSM's strategische doelstelling (5%). De relatief zwakke volumeontwikkeling was het gevolg van de economische problemen die zich in het laatste deel van het jaar manifesteerden.
De autonome omzet daalde in het vierde kwartaal met 10% (volumes -18%, prijzen +8%) als gevolg van de economische teruggang. Valutakoersen hadden een positief effect van 4% op de netto-omzet. Met name de clusters Performance Materials en Polymer Intermediates hadden te lijden van de teruglopende vraag, wat tot uitdrukking kwam in lagere volumes en prijzen. Een soortgelijke daling van volumes was zichtbaar bij Base Chemicals and Materials; de prijzen bleven hier echter op peil dankzij DSM Agro, dat sterk bleef presteren. In het cluster Nutrition bleef de omzet zich in het vierde kwartaal gunstig ontwikkelen.
Bedrijfsresultaat
Ondanks de economische onrust in het vierde kwartaal wist DSM over het gehele jaar een record-bedrijfsresultaat te boeken. De belangrijkste bijdrage werd geleverd door Nutrition, waar DSM's focus op innovatie en differentiatie in combinatie met structurele veranderingen in de vitamine-industrie tot een significant hogere winstgevendheid heeft geleid. Daarnaast wist DSM Dyneema zijn solide groei vast te houden en liet DSM Agro sterke verkoopprijzen zien waardoor hogere winsten werden behaald.
Het bedrijfsresultaat voor het vierde kwartaal werd echter beïnvloed door de scherpe daling van de economische bedrijvigheid wereldwijd, waarvan de meeste businessgroepen in Materials Sciences en Base Chemicals and Materials de gevolgen ondervonden. De gecombineerde resultaten van deze activiteiten waren in het vierde kwartaal ongeveer EUR 240 miljoen lager dan in het derde kwartaal, vooral door DSM Engineering Plastics, DSM Resins, DSM Fibre Intermediates, DSM Elastomers en DSM Melamine. Hiervan was ongeveer EUR 100 miljoen het resultaat van lagere verkoopvolumes terwijl nog eens EUR 100 miljoen werd veroorzaakt door het gecombineerde effect van lagere marges en voorraadafwaarderingen na de scherpe daling van de grondstofprijzen.
Ook in vergelijking met het vierde kwartaal van 2007 werden de resultaten van Performance Materials en Polymer Intermediates negatief beïnvloed door lagere verkoopvolumes, lagere marges en voorraadafwaarderingen. Bij Base Chemicals and Materials zorgde het hogere resultaat van DSM Agro ervoor dat de slechtere resultaten van de meeste andere activiteiten in dit cluster ruimschoots werden gecompenseerd.
Gang van zaken
Nutrition
vierde kwartaal in EUR miljoen jaar
2008 2007 2008 2007
703 600 Netto-omzet 2.710 2.302
189 105 Bedrijfsresultaat plus afschrijvingen 585 403
155 72 Bedrijfsresultaat 447 276
De autonome omzet over het gehele jaar was 21% hoger. Nutrition profiteerde duidelijk van zijn succesvolle innovatie- en differentiatiestrategie, waarvan de effecten nog werden versterkt door de veranderende dynamiek in de industrie. DSM Nutritional Products wist de omzet en de winst aanzienlijk te verhogen ondanks negatieve valutakoerseffecten. De omzet en het bedrijfsresultaat van DSM Food Specialties waren lager, vooral vanwege de valutakoersen.
Vanaf het einde van het derde kwartaal en in het gehele vierde kwartaal heeft de voedingsmiddelen- en diervoederindustrie de gevolgen gevoeld van het afbouwen van voorraden, vooral op het gebied van Animal Nutrition. De marktvolumes waren lager en de export uit China liep terug in die periode. De autonome omzetgroei voor Nutrition bedroeg 12% en de valutakoersen hadden een positief effect van 5%.
De winstgevendheid steeg vanwege de gunstige omstandigheden en een verbeterde productmix richting producten met een hogere toegevoegde waarde voor zowel pure vitamines (via speciale productvormen) als premixen, en vanwege zeer positieve valutakoerseffecten en efficiency- en kostenverbeteringen als gevolg van het programma Aspire to Win. De resultaten voor Nutrition over het vierde kwartaal werden ook positief beïnvloed door enkele eenmalige posten.
Het bedrijfsresultaat van DSM Food Specialties lag in het vierde kwartaal onder dat van het vierde kwartaal in 2007, voornamelijk als gevolg van hogere kosten.
Pharma
vierde kwartaal in EUR million jaar
2008 2007 2008 2007
216 234 Netto-omzet 863 903
45 33 Bedrijfsresultaat plus afschrijvingen 150 168
30 19 Bedrijfsresultaat 89 92
De autonome omzet over het gehele jaar in het cluster Pharma was stabiel. Bij DSM Pharmaceutical Products werd het omzet- en winstniveau in 2008 beïnvloed door het aflopen van de aan de Roche Vitamins-acquisitie gerelateerde contracten, insourcing door grote farmahuizen die geconfronteerd worden met kostendruk en vertragingen bij de commerciële ontwikkeling van nieuwe producten.
Bij DSM Anti-Infectives lagen de prijzen duidelijk onder de piek die in 2007 werd bereikt, maar het niveau bleef goed. Het bedrijfsresultaat bleef op een gezond niveau.
De omzet in het vierde kwartaal in het cluster liep terug, vooral vanwege de desinvestering van DSM Deretil, een businessunit van DSM Anti-Infectives; de autonome omzet was stabiel. Het bedrijfsresultaat van DSM Pharmaceutical Products steeg als gevolg van de hogere productie en lagere vaste kosten.
De lagere verkoopprijzen bij DSM Anti-Infectives werden gedeeltelijk gecompenseerd door een toename van de verkoopvolumes. Het bedrijfsresultaat werd gunstig beïnvloed door de lagere kosten.
Performance Materials
vierde kwartaal in EUR miljoen jaar
2008 2007 2008 2007
492 598 Netto-omzet 2.297 2.390
-9 91 Bedrijfsresultaat plus afschrijvingen 266 371
-37 70 Bedrijfsresultaat 175 291
De autonome omzet over het gehele jaar in het cluster Performance Materials vertoonde een daling van 3%, die voornamelijk werd veroorzaakt door lagere volumes bij DSM Engineering Plastics en DSM Resins aangezien deze activiteiten worden beïnvloed door eindmarkten die te lijden hebben onder de economische onrust. DSM Engineering Plastics boekte over het gehele jaar genomen een verlies. De huidige economische omstandigheden hadden nauwelijks effect op DSM Dyneema, dat sterk bleef groeien. Ondanks het hogere bedrijfsresultaat van DSM Dyneema daalde het totale bedrijfsresultaat van het cluster met 40% vanwege de impact van de teruggang in het laatste kwartaal.
In het vierde kwartaal werden DSM Engineering Plastics en DSM Resins sterk beïnvloed door de economische onrust, met als resultaat een daling van de verkoopvolumes voor het gehele cluster met 20%. De prijzen waren iets lager, wat werd gecompenseerd door gunstige valutakoersen.
Door de verslechterende marktomstandigheden, lagere marges en voorraadafwaarderingen als gevolg van de scherpe daling van de grondstofprijzen sloten zowel DSM Engineering Plastics als DSM Resins het kwartaal met verlies af. De productie werd verminderd om de voorraadniveaus te beheersen. Deze slechte resultaten werden gedeeltelijk gecompenseerd door de aanhoudende groei bij DSM Dyneema.
Polymer Intermediates
vierde kwartaal in EUR miljoen jaar
2008 2007 2008 2007
198 323 Netto-omzet 1.201 1.232
-62 42 Bedrijfsresultaat plus afschrijvingen 43 133
-66 32 Bedrijfsresultaat 19 105
De autonome omzet over het gehele jaar bleef stabiel in dit cluster. De caprolactam- en acrylonitrilactiviteiten kregen vanaf begin vierde kwartaal te maken met moeilijke marktomstandigheden omdat de vraag inzakte, vooral als gevolg van voorraadafbouw lager in de bedrijfskolom. Tot en met het derde kwartaal bleef het bedrijfsresultaat op een gezond niveau, maar in de laatste maanden van het jaar sloeg de economische teruggang met volle kracht toe en werd het bedrijfsresultaat vrijwel geëlimineerd.
De verkoopvolumes in het vierde kwartaal daalden met 41% omdat de externe markt een sterke teruggang vertoonde en de vraag stokte. Na de daling van de olieprijzen gingen de verkoopprijzen met 6% omlaag, wat tot extra verliezen leidde vanwege lagere marges en voorraadafwaarderingen. Om de voorraadniveaus aan te passen aan de marktomstandigheden werd de productie sterk verminderd.
Base Chemicals and Materials
vierde kwartaal in EUR miljoen jaar
2008 2007 2008 2007
353 389 Netto-omzet 1.733 1.529
66 40 Bedrijfsresultaat plus afschrijvingen 342 209
44 22 Bedrijfsresultaat 260 137
De autonome omzet van dit cluster over het gehele jaar lag 14% hoger, vooral als gevolg van voortdurend stijgende kunstmestprijzen en gunstige marktomstandigheden tot het laatste kwartaal. Het bedrijfsresultaat van DSM Energy steeg dankzij gemiddeld hogere gasprijzen. DSM Melamine en DSM Elastomers boekten een negatief bedrijfsresultaat omdat zij zwaar getroffen werden door de wereldwijde economische teruggang.
De verkoopvolumes daalden met 33% in het vierde kwartaal, maar de prijzen lagen 21% hoger. Het bedrijfsresultaat verdubbelde vergeleken met het laatste kwartaal van het vorige jaar. Met name DSM Agro droeg bij aan het hogere bedrijfsresultaat doordat de verkoopprijzen op een relatief hoog niveau werden gehandhaafd. Ook DSM Energy presteerde beter dan het vorige jaar. De toename van het bedrijfsresultaat werd gedeeltelijk teniet gedaan door DSM Melamine en DSM Elastomers, die beide verlies boekten. De vraag nam in de loop van het kwartaal af en de productie moest worden verlaagd.
Other activities
vierde kwartaal in EUR miljoen jaar
2008 2007 2008 2007
129 82 Netto-omzet 493 401
12 -11 Bedrijfsresultaat plus afschrijvingen -29 -37
-3 -25 Bedrijfsresultaat -87 -78
Het bedrijfsresultaat over het gehele jaar was lager vanwege hogere innovatie-uitgaven en een verlies van de interne verzekeringsmaatschappij als gevolg van schade-uitkeringen in de loop van het jaar.
Het bedrijfsresultaat over het vierde kwartaal liet een verbetering zien ten opzichte van het vorige jaar omdat het resultaat in het vierde kwartaal van 2007 beïnvloed werd door incidentele lasten. Verder vielen bepaalde reserveringen voor prestatiegebonden beloningen vrij. In tegenstelling tot eerdere kwartalen boekte de interne verzekeringsmaatschappij in het vierde kwartaal een duidelijk positief bedrijfsresultaat.
Nettowinst
De Nettowinst vóór bijzondere posten in het vierde kwartaal daalde van EUR 130 miljoen in 2007 naar EUR 73 miljoen (-44%) in 2008. Over het gehele jaar steeg de Nettowinst vóór bijzondere posten van EUR 558 miljoen naar EUR 608 miljoen (+9%).
De Winst per aandeel (vóór bijzonder posten) steeg naar EUR 3,64 per gewoon aandeel (+19%) voor het gehele jaar dankzij de hogere nettowinst en de inkoop van eigen aandelen.
De Nettofinancieringslasten bedroegen in het vierde kwartaal EUR 39 miljoen, wat EUR 18 miljoen meer was dan het vorige jaar. De nettofinancieringslasten voor het gehele jaar stegen van EUR 75 miljoen naar EUR 102 miljoen. Deze toename werd voornamelijk veroorzaakt door de hogere nettoschuld. De stijging in het vierde kwartaal was ook het gevolg van enkele fair value aanpassingen in Overige financiële activa.
Het effectieve belastingpercentage bedroeg voor zowel het vierde kwartaal als het gehele jaar 25%, net als het vorige jaar.
Bijzondere posten
In overeenstemming met de strategische review van DSM Anti-Infectives werd DSM Deretil in het vierde kwartaal gedesinvesteerd, wat tot een boekverlies van EUR 11 miljoen leidde (EUR 6 milljoen na belastingen). De sluiting van de productielocatie voor clavulaanzuur in Strängnäs (Zweden) resulteerde in een bijzondere waardevermindering van activa en een voorziening voor herstructureringskosten voor een totaalbedrag van EUR 23 miljoen (EUR 18 miljoen na belastingen).
De verbeterde vooruitzichten voor de kasstroom van DSM Anti-Infectives hebben ertoe geleid dat de bijzondere waardevermindering uit 2007, deels is teruggenomen voor een bedrag van EUR 15 miljoen vóór belastingen (EUR 11 miljoen na belastingen).
Naar aanleiding van de aangekondigde kostenbesparingen is een voorziening voor herstructurering voor een bedrag van EUR 25 miljoen (EUR 18 miljoen na belastingen) genomen.
Cashflow, investeringen en financiering
De kasstroom uit bedrijfsactiviteiten voor het gehele jaar bedroeg EUR 910 miljoen, waarvan EUR 392 miljoen in het vierde kwartaal werd gegenereerd.
De investeringen in het vierde kwartaal bedroegen EUR 211 miljoen. Met EUR 587 miljoen lagen de investeringen voor het gehele jaar duidelijk boven die van het vorige jaar (EUR 475 miljoen) en boven het niveau van de afschrijvingen.
Het bedrag aan acquisities in 2008 was EUR 152 miljoen. Dit betrof met name de acquisitie van The Polymer Technology Group.
Vergeleken met ultimo 2007 steeg de nettoschuld met EUR 443 miljoen naar EUR 1.781 miljoen, wat neerkomt op een gearing van 28%. Deze toename is onder andere een gevolg van het programma voor de inkoop van eigen aandelen.
Dividend
DSM's dividendbeleid is gericht op een stabiel en bij voorkeur stijgend dividend. Voor 2008 zal een ongewijzigd dividend van EUR 1,20 worden voorgesteld aan de Jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders. Rekening houdend met het in augustus 2008 uitgekeerde interim-dividend van EUR 0,40 per gewoon aandeel, zou dan het slotdividend EUR 0,80 per gewoon aandeel bedragen.
Inkoop eigen aandelen
DSM heeft besloten af te zien van de resterende tranche ter waarde van EUR 250 miljoen van het in 2007 aangekondigde programma voor de inkoop van eigen aandelen ten bedrage van EUR 750 miljoen.
Personeel
Het personeelsbestand nam vanaf ultimo 2007 met in totaal 337 personen toe tot 23.591 ultimo 2008. Dit was het gevolg van groei en innovatie (+424) en desinvesteringen/acquisities (-87).
In vergelijking met het derde kwartaal van 2008 nam het personeelsbestand in het vierde kwartaal met 461 af, voornamelijk als gevolg van de desinvestering van DSM Deretil (-389) en diverse reorganisatieprogramma's.
Voortgang van de DSM-strategie Vision 2010
Met de in september 2007 aangekondigde versnelling van het strategische programma Vision 2010 - Building on Strengths richt DSM zich op versnelde groei, hogere marges en een verbeterde kwaliteit van de winst uit de activiteitenportfolio. De strategie behelst de transformatie van DSM tot een Life Sciences en Materials Sciences-onderneming die in staat is tot duurzame groei, gevoed door belangrijke maatschappelijke trends.
De speerpunten - marktgedreven groei en innovatie, uitbreiding in opkomende economieën en operational excellence - blijven de kern van de strategie vormen.
In 2008 steeg de omzet in China met ongeveer 20% tot USD 1.151 miljoen. In het vierde kwartaal van 2008 bedroeg de omzet in China USD 265 miljoen, wat een toename van 2% ten opzichte van de overeenkomstige periode van het voorgaande jaar betekent.
In het vierde kwartaal vonden twee venturing investeringen plaats: in The Compliers Group International B.V., een onderneming die gespecialiseerd is in het ontwikkelen van slimme medicijnverpakkingen, en in Accelerated Technologies II, een business incubator op het gebied van medische hulpmiddelen.
DSM Food Specialties breidde zijn productiecapaciteit in Delft uit met 35% om te kunnen voldoen aan de stijgende vraag van zijn klanten. DSM Nutritional Products opende zijn derde premixfabriek in China om in te spelen op de mogelijkheden die ontstaan door de snel groeiende diervoeder- en gezondheidsindustrie in een belangrijke groeimarkt voor DSM.
DSM Dyneema staat op het punt te beginnen met de bouw van een grootschalige productiefaciliteit in Greenville, North Carolina (Verenigde Staten) voor zijn nieuwe tape-technologie. Deze fabriek, die volgens de planning begin 2010 in bedrijf wordt genomen, is een belangrijk onderdeel van het investeringsprogramma ter waarde van USD 450 milljoen dat in april 2008 werd aangekondigd voor de businessgroep. DSM Dyneema breidt momenteel ook de capaciteit voor UD (UniDirectional) materiaal en vezels uit.
Naast het investeringsprogramma ter waarde van USD 450 milljoen gaat DSM Dyneema een eerste productielijn speciaal voor Dyneema Purity® bouwen in Greenville. Deze lijn zal medio 2010 in bedrijf komen.
DSM maakte ook bekend dat de onderneming deelneemt aan een financieringsprogramma van het Amerikaanse Ministerie van Energie, dat vele miljoenen dollars ter beschikking stelt voor de ontwikkeling van tweede-generatie biobrandstoffen uit grondstoffen die niet voor voeding worden gebruikt. Aan een consortium onder leiding van DSM werd USD 7,4 miljoen toegekend.
In het vierde kwartaal maakte DSM de desinvestering door middel van een management buy-out bekend van DSM Deretil, een businessunit van DSM Anti-Infectives. Deze desinvestering past in de strategische evaluatie van DSM Anti-Infectives waarvan de uitkomsten in juni 2007 bekend werden gemaakt. Hetzelfde geldt voor de aangekondigde sluiting van de productielocatie voor clavulaanzuur van DSM Anti-Infectives in Strängnäs (Zweden). DSM verkocht verder zijn Solutech-activiteiten aan Lydall, Inc. (Verenigde Staten).
De eerder aangekondigde verkoop van DSM Special Products B.V. aan Arsenal Capital Partners (Verenigde Staten) gaat niet door. DSM betreurt het dat de transactie niet afgerond kan worden en gaat verder met het desinvesteringsproces voor DSM Special Products in het kader van zijn strategie Vision 2010.
DSM maakte in september 2007 bekend dat in verband met de versnelde verschuiving naar Life Sciences en Materials Sciences een aantal activiteiten die niet passen in de versnelde strategie uit de organisatie ontvlochten en gedesinvesteerd zullen worden. Het desinvesteringsproces voor Agro en Melamine, Elastomers en Urea Licensing is gaande in de vorm van een controlled auction. DSM heeft het proces vertraagd met het oog op de huidige financiële en economische omgeving, maar streeft er nog steeds naar de desinvesteringen binnen de Vision 2010-periode af te ronden.
In de loop van het kwartaal werden vele nieuwe innovaties door DSM aangekondigd en geïntroduceerd. Meer informatie is te vinden in de innovatierubriek op www.dsm.com.
Maatregelen naar aanleiding van de economische teruggang
Ter bestrijding van de effecten van de economische teruggang kondigde DSM in december 2008 een aantal structurele kostenbesparende maatregelen aan. DSM heeft inmiddels plannen opgesteld voor de meeste van deze maatregelen en bevestigt dat deze naar verwachting zullen leiden tot besparingen die zullen oplopen tot in totaal EUR 100 miljoen per jaar, die uiterlijk in 2010 volledig zullen worden gerealiseerd.
Deze maatregelen betreffen drie gebieden: een personeelsvermindering, een sterkere focus op inkoop, en andere efficiencyverhogende maatregelen.
Deze maatregelen zullen naar verwachting leiden tot een vermindering van DSM's personeelsbestand met ongeveer 5% oftewel 1000 arbeidsplaatsen, voornamelijk bij DSM Engineering Plastics, DSM Resins, DSM Fibre Intermediates, DSM Pharmaceutical Products, enkele activiteiten binnen Base Chemicals and Materials en de concern-overhead. Ongeveer 25% van de arbeidsplaatsen die volgens de plannen komen te vervallen, bevinden zich in Nederland; circa 75% is verspreid over de wereld, inclusief de Verenigde Staten en China.
Bij zijn investeringen zal DSM prioriteit geven aan op toekomstige groei gerichte projecten en andere projecten uitstellen of vertragen.
DSM zal de economische teruggang en het effect daarvan op de bedrijfsactivteiten nauwlettend in de gaten houden om te bepalen wanneer er verdere maatregelen moeten worden genomen.
Tegelijkertijd blijft DSM volledig gefocust op zijn klanten, teneinde te kunnen voorzien in hun behoeften en prioriteiten, en daarnaast op de ondernemingsprioriteiten innovatie en duurzaamheid. De onderneming is alert op nieuwe groeimogelijkheden die ontstaan als gevolg van de huidige markt- en economische omstandigheden.
DSM zal veel aandacht geven aan beperking van salarisverhogingen binnen de onderneming. De Raad van Bestuur heeft besloten de Raad van Commissarissen te verzoeken het salaris van de bestuursleden niet te verhogen in 2009. Voor de bijna 400 executives bij DSM wereldwijd, is besloten geen algemene salarisverhoging door te voeren in 2009.
Verwachting
De algemene economische vooruitzichten zijn slecht, de financiële markten zijn instabiel, het consumentenvertrouwen is laag en de grondstofprijzen, energieprijzen en wisselkoersen blijven zeer volatiel. Hoewel de helft van DSM's activiteiten (de clusters Nutrition en Pharma en DSM Dyneema) relatief weinig te lijden heeft gehad, hebben de meeste activiteiten op het gebied van Materials Sciences en in het cluster Base Chemicals and Materials, met name de activiteiten die direct of indirect leveren aan kwetsbare consumentenmarkten, aanzienlijke gevolgen ondervonden. In de loop van het vierde kwartaal zijn de marktomstandigheden in de automobielindustrie, de elektrotechnische en elektronica-industrie en de bouwsector ongekend snel verslechterd. De omstandigheden in deze markten zijn begin 2009 niet verbeterd in vergelijking met het lage niveau van december en zijn gemiddeld slechter dan in het vierde kwartaal.
De businessomstandigheden voor Nutrition zullen naar verwachting gunstig blijven gedurende het jaar 2009. In het cluster Pharma worden bij DSM Anti-Infectives gemiddeld lagere prijzen verwacht en komt DSM Pharmaceutical Products voor uitdagingen te staan als gevolg van het wegvallen van enkele grotere custom manufacturing-contracten.
Op dit moment bestaat er grote onzekerheid over de marktvraag voor Performance Materials, behalve bij DSM Dyneema, waar de vraag naar verwachting zal blijven groeien. Dezelfde onduidelijkheid bestaat voor Polymer Intermediates, dat naar alle waarschijnlijkheid in 2009 verlies zal lijden. Bij DSM Agro staan de prijzen momenteel onder druk.
De IFRS-pensioenkosten (non-cash) zullen in 2009 met ongeveer EUR 70 miljoen toenemen in vergelijking met 2008. Naar verwachting zullen geen additionele premiebetalingen nodig zijn naast de normale bijdragen aan toegezegd-pensioenregelingen (defined benefit plans).
Dankzij DSM's voortvarende reactie op de veranderende marktomstandigheden en de succesvolle focus op de kasstroom zijn de sterke balans en financieringspositie van de onderneming veiliggesteld. DSM zal zich inspannen om met zijn activiteiten in 2009 een voldoende grote kasstroom uit bedrijfsactiviteiten te genereren om toekomstige winstgevende groei veilig te stellen.
DSM geeft geen kwantitatieve winstverwachting af voor 2009 vanwege de onzekere economische omstandigheden.
