De impact van Covid-19 en de navolgende economische turbulentie was fors voor klanten van Rabobank in 2020. Rabobank ondersteunde hen en wist tegelijkertijd haar solide kapitaal- en liquiditeitspositie te behouden. De bank toonde veerkracht om de impact van Covid-19 in 2020 op te vangen en is klaar voor de verwachte impact in 2021. Rabobank realiseerde een nettowinst van EUR 1.096 miljoen in 2020.

Wiebe Draijer, voorzitter van de groepsdirectie

“Covid-19 was en is de zwaarste gezondheidscrisis van onze generatie. Voor onze klanten, onze medewerkers en de samenleving als geheel zijn de gevolgen enorm. En het is niet voorbij. De aanhoudende bedreiging van onze gezondheid, de noodzaak om onze dagelijkse routines aan te passen aan de lockdowns: Covid-19 zal het leven van mensen, bedrijven en de wereldeconomie voorlopig blijven domineren. Crises vragen om snelle reactie en veerkracht. Dat heeft Rabobank in 2020 laten zien en zal dat ook in 2021 blijven doen.

Onze grootste aandacht ging uit naar het beschikbaar houden van onze dienstverlening en ondersteuning van onze klanten met acute continuïteitsbehoeften. In deze extreme tijden bood Rabobank tijdelijke financiële hulp waar dat mogelijk was. Zo hebben we ongeveer 8.000 particuliere klanten en 79.000 zakelijke klanten kunnen bijstaan. Ondanks de lastige omstandigheden en de directe financiële gevolgen voor de bank, bleek Rabobank goed in staat hiermee om te gaan.

Ook afgelopen jaar lieten we zien waar we als coöperatieve bank met een missie voor staan: het leveren van een substantiële bijdrage aan de transities die wereldwijd nodig zijn. Als betekenisvolle coöperatie was onze bijdrage aan de samenleving vorig jaar vooral gericht op de behoeften van onze klanten in financiële nood. Bovendien konden we tijdens de pandemie de uitvoering van onze strategie versnellen. De digitale dienstverlening aan onze klanten en leden is verder verbeterd met nieuwe innovaties in de Rabo App, voortbouwend op de fundamenten van de afgelopen jaren. We pakten een belangrijke rol in de groene financiering van klanten in de wereldwijde voedselketens en we ondersteunden boeren over de hele wereld bij hun transitie naar duurzamere productie van onze voeding. Voorts hebben we onze bijdrage aan duurzame huisvesting in Nederland geïntensiveerd en versneld.

De inzet en het leiderschap van onze ruim 40.000 medewerkers over de hele wereld vormden het kloppend hart van onze prestaties in het afgelopen jaar. Ze pasten zich aan, werkten vanuit huis en schikken zich nog steeds in de consequenties van de pandemie. We zijn hen bijzonder dankbaar voor hun rol en bijdrage in dit moeilijke jaar.”

Financiële prestatie

De coronacrisis heeft onze financiële prestaties aanzienlijk beïnvloed. De nettowinst over 2020 is daar een afspiegeling van. Met een winst van EUR 1.096 miljoen daalde de nettowinst met 50% ten opzichte van 2019. Het effect van Covid-19 was vooral zichtbaar in het niveau van de dotaties aan de kredietvoorzieningen, die opliepen tot EUR 1.913 miljoen (2019: 975 miljoen), overeenkomend met 46 basispunten van de gemiddelde kredietportefeuille. Het tijdig en collectief optreden van overheden, toezichthouders en Rabobank zelf droeg bij aan het mitigeren en vertragen van het onmiddellijke effect van Covid-19 op klanten. De bank verwacht dat in de loop van 2021 de kredietkwaliteit van de zakelijke kredietportefeuille verslechtert, wat tot uiting komt in de significant hogere kredietvoorzieningen. De kredietkwaliteit van Rabobanks hypotheekportefeuille bleef hoog, en afgezien van een aantal subsectoren lijkt de Food & Agri-sector minder last te hebben van deze crisis.

De totale inkomsten daalden als gevolg van lagere economische activiteit en negatieve herwaarderingen van activa, maar ook door de aanhoudende lage renteomgeving. Ondanks dat Rabobank haar kosten verder heeft weten te verlagen, is de cost/income ratio gestegen naar 65,8% (2019: 63,3%). Het rendement op eigen vermogen daalde tot 2,7% (2019: 5,3%).

De kredietportefeuille is licht gedaald van EUR 418 naar 409 miljard, voornamelijk als gevolg van valutaschommelingen. Hiervoor gecorrigeerd bleef de Food & Agri-portefeuille stabiel met EUR 105 miljard. Rabobank bleef marktleider op de Nederlandse woninghypotheekmarkt met een marktaandeel van 22%. De spaartegoeden van particuliere en zakelijke klanten stegen fors met 7%, wat in lijn is met de algemene trend op de Nederlandse spaarmarkt als gevolg van Covid-19.

De jarenlange strategie om de balans van de bank te versterken maakte de financiële buffers van Rabobank bestand tegen het economische verval, die grootschalige impact op klanten had. Zelfs na een jaar met een aanhoudende pandemie blijft de kapitaalpositie robuust en solide. De CET 1-ratio is gestegen tot 16,8%. In deze buitengewone omstandigheden heeft Rabobank een bijzondere uitkering gedaan aan certificaathouders in de vorm van Rabobank Certificaten in plaats van contante vergoeding.

Op 15 december 2020 heeft de Europese Centrale Bank (ECB) banken verzocht om geen dan wel een beperkt dividend uit te keren tot 30 september 2021. Rabobank kondigde op 21 december 2020 aan deze aanbeveling te volgen en in gesprek te gaan met de ECB over de vergoedingen op de Rabobank Certificaten tot 30 september 2021. Rabobank meldt nu haar voornemen om een vergoeding van EUR 0,13674 per Rabobank Certificaat uit te keren op respectievelijk 29 maart, 29 juni en 29 september 2021. Rabobank heeft de intentie om terug te keren naar haar reguliere vergoedingenbeleid als de ECB de door haar aanbevolen beperkingen ten aanzien van vergoedingen intrekt. Op dat moment zal Rabobank gebruik maken van haar discretionaire bevoegdheid om te beslissen over toekomstige vergoedingen. Daarbij zal zij in haar overwegingen meenemen of het prudent is om een vergoeding uit te keren, en zo ja, wat de hoogte van een dergelijke vergoeding zou moeten zijn.

Vooruitblik

Wiebe Draijer benadrukt het belang om de kern van het bankbedrijf verder te versterken en te investeren in nieuwe groei: “De pandemie is nog lang niet voorbij. De virusmutaties zorgen voor een nieuwe golf van slachtoffers en aanhoudende overheidsmaatregelen. De impact blijft voor velen voelbaar. Veel van onze klanten zullen financiële steun nodig hebben. We staan klaar om ze te ondersteunen met passende oplossingen.

Naast Covid-19 hebben de lage renteomgeving, aangescherpte wetgeving en digitalisering grote gevolgen voor het bankenlandschap. Om een stevige basis te behouden, werkt Rabobank er continu aan om de organisatie simpeler, sneller en doeltreffender te maken. We blijven ons concentreren op het verder verbeteren van onze operationele en financiële prestaties, om onze klanten beter van dienst te zijn tegen lagere kosten. De transitie die we voorzien volgt op de verbeteringen die we de afgelopen jaren hebben doorgevoerd. Naar verwachting zal de komende vijf jaar het aantal medewerkers met gemiddeld 1.000 fte per jaar dalen. Het aantal gedwongen ontslagen kunnen we deels mitigeren door reguliere uitstroom, vermindering van externe fte en herplaatsing binnen Rabobank.

Ons voortdurende verander- en verbeteringsproces stelt ons in staat om te anticiperen op de huidige uitdagingen en bereidt ons voor op de toekomst. Zo versnellen we het gebruik van digitale kanalen en investeren we in innovatieve oplossingen en mobiele servicelocaties en -concepten. Parallel hieraan zullen we ons traditionele kantoornetwerk in Nederland de komende jaren afbouwen. In onze Wholesale- en Rural-activiteiten gaan we ons bedrijfsmodel en onze footprint verder vereenvoudigen en verbeteren. We zien groeikansen in Food & Agri en leasing, waarbij we ons richten op de transities in de voedselketen en de energiesector en het aanjagen van verduurzaming in het algemeen. Bovenal, blijven we dichtbij onze klanten en hun leefomgeving, over de hele wereld.

Onze rol als poortwachter van het financiële systeem heeft nog steeds de hoogste prioriteit. Het aantal specialisten dat zich toelegt op Know Your Customer (KYC)-activiteiten wereldwijd is gestegen tot 4.000. In 2021 investeren we verder in onze KYC-activiteiten en in geavanceerde technologie, om transactiepatronen te detecteren die tot heden onzichtbaar blijven. Ook breiden we onze samenwerking met andere banken verder uit en zetten we volgende stappen in de publiek-private samenwerking. In september 2018 heeft De Nederlandsche Bank (DNB) een Last onder Dwangsom (LoD) aan Rabobank opgelegd ter verbetering van haar KYC-activiteiten. Op 1 april 2020 is DNB een onderzoek gestart en heeft daaruit geconcludeerd dat Rabobank niet heeft voldaan aan de eisen van de LoD. Als gevolg hiervan is een dwangsom van EUR 500.000 verbeurd. Voor dit bedrag hebben we in H1 2020 reeds een voorziening getroffen. Het bouwen van een robuuste en toekomstbestendige KYC-organisatie, die voldoet aan alle aspecten van de regelgeving is een continu proces en heeft onze grootste aandacht.

De enige zekerheid voor het komende jaar, is dat Covid-19 verdere aanpassing zal vergen. Als toonaangevende bank in de transitie naar een duurzame wereld, zullen we onze klanten blijven helpen in dit moeilijke tweede jaar van de coronacrisis. Tegelijkertijd, en met volle overtuiging, blijven we ons inzetten voor duurzamer voedsel, duurzamere energie en duurzamere huisvesting."