Onlangs vond het debat in de Tweede Kamer over vogelgriep plaats. Daarin was niet alleen aandacht voor de risico’s en oplossingsrichting voor pluimveehouders maar ook voor de rol van dierenhulpverleners in het veld en hoe lokale overheden met vogelgriep worstelen.
Zo pleit D66 voor een landelijk draaiboek waarbij uitgewerkt wordt hoe de verantwoordelijkheden zijn verdeeld per regio voor wilde dieren die mogelijk slachtoffer zijn van vogelgriep. Ook moet er duidelijke communicatie komen wat je moet doen als burger en gemeente als je een potentieel besmet wild dier vindt. Dat kan bijvoorbeeld door één telefoonnummer per veiligheidsregio in te voeren waar je terecht kunt. Van Minister Staghouwer kregen alle dierenhulpverleners een compliment voor hun inzet in deze moeilijke tijd. Hij erkent dat dierenhulpverleners een belangrijke rol spelen bij het ophalen van kadavers en zieke dieren om verdere verspreiding van het vogelgriepvirus te voorkomen.

Eerder vond de hoorzitting in de Tweede Kamer plaats over dit onderwerp, waarbij diverse relevante wetenschappers, waaronder Thijs Kuiken van de Erasmus Universiteit en Arjan Stegeman van de Universiteit Utrecht, aan het woord kwamen en de Tweede Kamerleden informeerden over de risico’s van vogelgriep. Conclusie: als we niet snel ingrijpen, hebben we grote kans dat vogelgriep gaat muteren tot een gevaarlijke variant voor de mens. RTL Nieuws vatte het samen als “Nieuwe golf vogelgriep: gevaren voor dier én mens nog nooit zo groot” In het programma Buitenhof onderstreepte OMT-lid Marion Koopmans nog eens de ernst van de situatie.

Wat kunnen gemeenten doen?
Het is van groot belang dat de kadavers van vogelgriepslachtoffers uit de openbare ruimte worden weggehaald om verdere verspreiding te voorkomen. Dat is ook wettelijk verplicht volgens Europese wetgeving. Daarnaast is het melden voor onderzoek van groot belang om goed in de gaten te houden welke diersoorten in welke mate getroffen worden. Daar zijn ook wetenschappers het over eens. Nog steeds worden echter vogelgriepslachtoffers in het wild, zowel dood als levend, niet standaard verwijderd onder het mom van ‘dat is natuur’ of ‘we willen niet verstoren’. Echter, als kadavers blijven liggen kunnen roofvogels en aasetende zoogdieren ook getroffen worden door vogelgriep.

Stichting Dierenlot heeft drie handreikingen Vogelgriep opgesteld; voor dierenambulances, gemeenten en vogelasielen. De Handreiking voor Vogelasielen is ook bruikbaar voor kinderboerderijen. Daarin staat ook een link naar het meldingsformulier van het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) en ook wat handige gegevens van de NVWA. Verschillende gemeenten hebben een protocol vogelgriep ontwikkeld voor hun gemeente, waaronder bijvoorbeeld de gemeente Zaanstad.