Deze week was er opnieuw gedoe rond de cijfers over asielcriminaliteit. Die wordt anders gemeten, volgens het kennisinstituut van het ministerie van Justitie en Veiligheid (WODC) omdat dat ’nauwkeuriger’ zou zijn. Hoe gaat de redactie hiermee om?

De nieuwe meetmethode betekent in de praktijk dat de cijfers met terugwerkende kracht fors lager uitvallen. Zo ging het aantal meldingen van misdrijven door asielzoekers in 2020 omlaag van 5500 naar 4500. Er waren bijvoorbeeld plotsklaps 30 procent minder geregistreerde verdachten van aanranding en verkrachting. Niet omdat de misdrijven niet hebben plaatsgevonden, maar omdat ze niet meer meetellen.

Hoe dat kan? Er worden alleen nog maar verdachten meegerekend die ten tijde van het misdrijf in een asielzoekerscentrum (azc) verbleven. Wie zich tussen opvangvormen bevond wordt niet meegeteld. Datzelfde geldt voor criminele asielzoekers die elders onderdak hebben, bijvoorbeeld in gemeentelijke opvang. Een woordvoerster meldde aan onze politiek verslaggever Valentijn Bartels dat de oude rapportage ’een vertekend beeld’ gaf.

Er is reden voor argwaan. Iedere spindoctor in politiek Den Haag kent het boekje ’hoe te liegen met statistiek’. Een voorbeeld geeft het WODC zelf in een eerdere asielstudie. Daarin staat dat vijf procent van de azc-bewoners als verdachte van een misdrijf wordt aangemerkt. ’Dit is een hoog percentage’, aldus de onderzoekers, want voor Nederlanders ligt dit op 0,6 procent. Maar wat deed het WODC vervolgens: het ’corrigeerde’ de cijfers voor sekse, leeftijd en sociaaleconomische status. De aanpassingen die daaruit rolden toonden opeens dat asielzoekers niet vaker dan Nederlanders als verdachte worden aangemerkt.

Zo kunnen problemen worden weggeredeneerd. Dat past in een patroon van bagatelliseren en verstoppen rond asielproblematiek. De Telegraaf onthulde in 2017 de omvang van criminaliteit onder asielzoekers nadat de politie aanvankelijk had beweerd dat dergelijke cijfers niet bestaan. Vervolgens was geprobeerd openbaarmaking tegen te houden. Toen het ministerie daarna ’in het kader van de transparantie’ een jaarlijks overzicht introduceerde van asielcriminaliteit, bleken de zwaarste misdrijven weggemoffeld onder het kopje ’overige’. Deze krant ontdekte dat. Het kostte toenmalig staatssecretaris Mark Harbers (Asiel) de kop.

Gezien bovenstaande verbaast de nieuwste konkel niet. Net zo min als het verbaast dat kritische verslaggeving op dit beladen dossier weerstand ontlokt. Echter, uiteindelijk is het niet de journalistieke vinger op de zere plek die het maatschappelijk draagvlak voor asiel uitholt. De oorzaak ligt bij het rookgordijn dat steeds wordt opgetrokken en waarachter een gebrek aan doortastendheid schuilgaat om misbruik van onze gastvrijheid aan te pakken.
boron P.J. dft.nl