Europees beleid speelt een grote rol in de landbouwtransitie. Daarom brachten NVZ en het Nieuwe Netwerk op 18 april de Nederlandse landbouwsector en Europese beleidsmakers bij elkaar.

Farm to Fork
Farm to Fork is onderdeel van de green new deal plannen van de Europese Unie, en kan de Nederlandse landbouwtransitie in een stroomversnelling brengen. Voor de Nederlandse Zoötechnische Vereniging (NZV), Het Nieuwe Netwerk en Groen Kennisnet een perfecte gelegenheid voor een veldbezoek aan Brussel. Niet alleen om te horen wat precies de plannen zijn en in gesprek te gaan met Europese beleidsmakers en politici, maar ook om ze te inspireren met een aantal Nederlandse voorbeelden. In begin 2021 is het niet mogelijk om naar Brussel te gaan, dus bood een online bijeenkomst een mooi alternatief.

ga voor video naar
https://www.groenkennisnet.nl/nl/groenkennisnet/show/Farm-to-Fork-Landbouwsector-in-gesprek-met-Brussel.htm

Green New Deal

Gastspreker Lucas Visek is kabinetslid van vice president Frans Timmermans. Hij is dagelijks met Farm to Fork bezig voor de Europese Commissie. Europa is goed op weg te verduurzamen en is volgens Visek de duurzaamste in de wereld. Toch is er nog een wereld te winnen, want de ecologische voetafdruk is te groot. Hij presenteert verschillende actiepunten uit het Farm to Fork plan om de milieu- en gezondheidsschade van het huidige voedselsysteem te beperken.

Het beter labelen van voedingswaren in de supermarkt moet zorgen voor meer transparantie en duidelijkheid bij de consument over de producten. Ook zal de balans van een dierlijk naar een meer plantaardig voedingspatroon schuiven. Dit brengt – naast positieve effecten voor het milieu – grote gezondheidsvoordelen met zich mee, stelt Visek.

Duurzaam voedselsysteem

Hij benadrukt dat de transitie naar een duurzaam voedselsysteem niet alleen door de agrarische sector gedaan kan worden. Slechts wanneer we de hele keten en de consument meenemen, hebben we een kans van slagen, zegt Visek. Boeren staan het dichtst bij natuur. Daarom wil Visek met de Farm to Fork strategie een “farm sustainability data network”. Ook komt er een “sustainability food framework” zodat er meer duidelijkheid komt over wat wel en niet als duurzaam aangemerkt kan worden.

Biologische Landbouw

Daarna sprak Europoliticus Jan Huitema van de VVD. Hij deelt de ambitie en de doelen, maar naar zijn idee is er een andere aanpak nodig. Het financieel steunen van de boeren om het goede te doen werkt volgens hem beter dan het verbieden van vervuilende methoden. De doelstelling om 25% biologische landbouw te behalen vind hij te ver gaan. Hij is bang dat de lokale omstandigheden hier niet voldoende in meegenomen worden. Ook ziet hij te weinig ruimte voor een performance-gerichte aanpak. Volgens Huitema staat of valt het Farm to Fork programma uiteindelijk bij wat de consument beslist te kopen. De klant is koning.

De boer aan het woord

Op uitnodiging van het Het Nieuwe Netwerk en NZV presenteerden twee Nederlandse boeren hun bedrijf aan de Europese beleidsmakers en politici.

Matthijs Baan is een veeteler met 120 melkkoeien met een bijzonder product. Bij ElkeMelk staat op de verpakking namelijk precies van welke koe de melk afkomstig is. Dit kan door het toepassen van een ongebruikelijke productiemethode waarbij de melk van de koe direct in de fles gaat – niet eerst via de melkfabriek. Dit verhaal is op de fles terug te vinden en dat waardeert de consument. Matthijs Baan ziet hierin kansen voor een onafhankelijker en zelfstandiger opererende Nederlandse melkveehouderij.

Annechien ten Have-Mellema van Hamletz vertelt over haar geïntegreerde landbouwsysteem. De mest van de varkens gaat op de velden en de opbrengst van de velden naar de varkens. Maar de boerderij wekt ook een aanzienlijke portie electriciteit op. Met het twee sterren beter leven label weet ze zich op de markt te onderscheiden met een kwalitatief hoogwaardig product. De combinatie van vergaande maatregelen voor de verhoging van dierenwelzijn en een focus op het neerzetten van een smaakvol product zijn voor Ten Have-Mellema de drijfveer achter Hamletz.

Landbouwbeleid

Het belang van de wisselwerking tussen praktijk en beleid werd door Noud Jansen in zijn slotwoord verder onderstreept. Alleen dan kan Farm to Fork kan een prachtige kans zijn voor de Nederlandse landbouwsector.


Dit artikel is onderdeel van de Duurzame Derde Donderdag serie in samenwerking met Het Nieuwe Netwerk. De volgende Duurzame Derde Donderdag zal plaatsvinden op 20 Mei.