Agrarisch ondernemers zullen met het veranderende klimaat vaker geconfronteerd worden met wateroverlast of watertekort. Een overschakeling op kringlooplandbouw moet zorgen voor een productiesysteem dat zuiniger omgaat met natuurlijke hulpbronnen en beter bestand is tegen extreem weer.

Waterproblemen zoals extreme droog of zware regenval zorgen voor uitdagingen voor agrarisch ondernemers. Boeren op de zandgronden in het oosten en zuiden van het land ondervinden met name hinder van extreme droogte. Daarnaast kan met name in de lagere delen een overvloedige regenval voor grote problemen zorgen. Een specifiek probleem is verzilting in de de kuststroken in het westen en noorden van het land, waardoor teelten soms onmogelijk worden. En in de laaggelegen veenweidegronden kan verdroging zorgen voor bodemdeling.

Bodembeheer

Door aanpassing in de bedrijfsvoering kun je als boer of tuinder zorgen voor een beter waterbeheer. Een goed bodembeheer is een belangrijk hulpmiddel. Door bodemverdichting te beperken en door het organisch stofgehalte in de bodem te verhogen kun je wateroverlast in nattere tijden beperken. En een bodem die meer vocht kan vasthouden, zorgt ervoor dat de schade in tijden van droogte beperkt wordt. Dat kan bijvoorbeeld door vaste rijpaden te gebruiken. En door minder mest of bestrijdingsmiddelen te gebruiken kun je een positieve bijdrage leveren aan de waterkwaliteit.

In de uitgave over kringlooplandbouw van Wageningen University & Research worden in het hoofdstuk over waterbeheer specifieke mogelijkheden genoemd die je als akkerbouwer, fruitteler, veehouder of glastuinder kunt nemen.

Akkerbouw

Met name de akkerbouw ondervindt veel invloed van veranderingen in het neerslagpatroon. Extreme regenval kan de oogst van gewassen in gevaar brengen. Droogte beïnvloedt de gewasgroei en verzilting is met name een probleem in de kuststroken in het westen en noorden van het land.

Voor akkerbouwers is de bodem een sleutelfactor in het waterbeheer. Ze kunnen werken aan verbetering van het waterbergend vermogen door verhoging van het organisch stofgehalte en door bodemverdichting te beperken. Door in teelten over te stappen op druppelirrigatie in plaats van beregening, kun je het waterverbruik beperken. En door minder meststoffen en bestrijdingsmiddelen te gebruiken kun je zorgen dat de waterkwaliteit verbetert.

Veehouderij

Voor de veehouderij is water een belangrijke productiefactor. Een koe drinkt zo’n honderd liter water per dag, een varken 10% van zijn lichaamsgewicht. Daarvoor is het belangrijk dat je kunt beschikken over voldoende en goed drinkwater. Daarnaast is water nodig voor voedingsgewassen. Voor veehouders geldt wat dit betreft hetzelfde als voor akkerbouwers. Goed bodembeheer is essentieel.

Voor aanpassing van de bedrijfsvoering kunnen veehouders de Bedrijfswaterwijzer gebruiken. Die kan helpen het waterbeheer te optimaliseren voor droge of juist natte perioden.

Glastuinbouw

Glastuinbouwbedrijven gebruiken veel water, tussen de 4.000 en 12.000 m³ water per hectare per jaar. Voor glastuinbouwbedrijven is het belangrijk dat er voldoende en goed water beschikbaar is. In droge perioden komt die watervoorziening in gevaar. Daarom is het nodig te werken een een efficiënter watergebruik. Door een slimme inrichting van het bedrijf kunnen zij water besparen Door gebruik te maken van de waterbewustscan kunnen ze inzicht krijgen in de waterstromen op het bedrijf.

Glastuinders werken in het programma Glastuinbouw Waterproof aan verbetering van de kwaliteit van het lozingswater. Het programma heeft als ambitie dat in 2027 de emissies van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten tot nul gedaald zijn. Een van de onderdelen van dat programma is de verplichting om het drainwater te zuiveren met installatie die gewasbeschermingsmiddelen verwijdert tot een zuiveringsrendement van 95%.

Water Kringlooplandbouw, De wetenschap en de boerderij
ga naar
https://www.groenkennisnet.nl/nl/groenkennisnet/show/Kringlooplandbouw-voor-beter-waterbeheer.htm

Groen Kennisnet besteedt deze week extra aandacht aan kringlooplandbouw, met elke dag een bericht over een specifiek onderwerp. Meer informatie