De verkenners Annemarie Jorritsma (VVD) en Kajsa Ollongren (D66) zagen toenmalig CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt vanaf het begin van de formatie in 2021 als een probleem en een risico voor de stabiliteit van een toekomstig kabinet. Tijdens een vertrouwelijk en informeel gesprek met toenmalig Kamervoorzitter Khadija Arib sorteerden zij voor op kabinetsdeelname van het CDA, en concludeerden tegelijk dat de positie van Omtzigt onhoudbaar was.

Dit blijkt uit een reconstructie van Nieuwsuur op basis van achtergrondgesprekken, vertrouwelijke en openbare documenten.

Jorritsma en Ollongren zagen zich op 25 maart, een week na aanvang van hun verkenning, gedwongen hun opdracht terug te geven, nadat Ollongren gefotografeerd werd met een notitie onder haar arm waarop "positie Omtzigt, functie elders" stond genoteerd. De positie van premier Mark Rutte (VVD) wankelde nadat was uitgekomen dat zowel hij als de verkenners ten onrechte hadden ontkend over Omtzigt te hebben gesproken. Rutte overleefde ternauwernood het nachtelijke debat op 1 april, nadat uit vrijgegeven aantekeningen was gebleken dat Omtzigt wel degelijk ter sprake was gekomen in zijn gesprek met de verkenners.

Al vanaf tweede werkdag
Verkenners worden aangesteld om gesprekken te voeren met de fractievoorzitters, en hun te vragen hoe zij de verkiezingsuitslag duiden. Maar uit de reconstructie van Nieuwsuur blijkt dat Jorritsma en Ollongren al direct bij hun aanstelling Omtzigt als probleem voor de aankomende formatie zagen. Al op hun tweede werkdag, vrijdag 19 maart, vroegen zij om meer tijd voor hun opdracht in een informeel en vertrouwelijk gesprek met toenmalig Kamervoorzitter Khadija Arib. De verkenners wilden afwachten of Omtzigt meer stemmen zou halen dan CDA-leider Wopke Hoekstra. Kort na de verkiezingen was de officiële uitslag nog niet bekend en daarmee het aantal voorkeursstemmen ook niet.

Bekijk hier de video waarin de nieuwe bevindingen van Nieuwsuur naar voren komen:
ga naar
https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2478376-verkenners-zagen-omtzigt-als-probleem-en-risico-voor-de-formatie

In ons nieuwsjaar vooruit zicht hebben wij dit geschreven,
De val van het Kabinet Rutte en een "moord aanslag" op Poetin.