Niet eerder zat de pluimveehouderij zo in de ijzeren greep van de vogelgriep als afgelopen anderhalf jaar. De roep om een effectief vaccin tegen de ziekte werd steeds luider. De verwachtingen waren dan ook hoog gespannen, toen in september 2022 een test werd aangekondigd met drie verschillende vaccins. Inmiddels is er goed nieuws: twee vaccins blijken effectief onder de test­om­stan­dig­heden. Een belangrijke stap, al kan er nog niet direct massaal worden geprikt.
Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) werkte de afgelopen maanden aan een proef van vier vaccins tegen vogelgriep. Behalve de aangekondigde drie moderne vaccins werd ook het al oudere Nobilis-vaccin in de proef betrokken. De drie moderne vaccins in de proef zijn:

HVT-H5-vaccin van Ceva Sante Animale
HVT-H5-vaccin van Boehringer Ingelheim Animal Health
DNA-vaccin van Huvepharma
Twee vaccins effectief
Van de vier vaccins blijken de twee zogenoemde HVT-H5-vaccins én bescherming te bieden tegen ziekteverschijnselen bij legkippen én verspreiding van het virus te voorkomen, volgens onderzoeksleider Nancy Beerens. Een derde criterium is zeker van even groot gewicht: “Belangrijk bij de selectie van de vaccins was dat we onderscheid kunnen maken tussen dieren die zijn gevaccineerd, en dieren die antistoffen hebben omdat ze een infectie hebben doorgemaakt. Bij de drie moderne vaccins kan dit onderscheid worden gemaakt.” aldus Nancy Beerens. Dit is een belangrijk gegeven omdat producten van gevaccineerde kippen in de toekomst kunnen worden toegelaten tot de Europese handel. Het is dan duidelijk welke producten veilig zijn voor consumptie en welke niet.

Het vaccin werkt helaas alleen voor kippen en kalkoenen en niet voor eenden of ganzen. De vaccins kunnen al in het ei of aan eendagskuikens in de broederij worden toegediend. In de praktijk zal een legbedrijf dus gevaccineerde dieren aangeleverd krijgen.

Werkwijze en resultaten
In de proef werd ieder vaccin aan tien legkippen toegediend. Vervolgens werden vijf van de tien dieren geïnfecteerd met het vogelgriepvirus en bij vijf niet-geïnfecteerde kippen in een stal geplaatst. Op deze manier konden de onderzoekers nagaan of er kippen ziek werden en of het virus oversprong van geïnfecteerde naar niet-geïnfecteerde kippen.

Beide HVT-H5-vaccins bleken 100% effectief in het bestrijden van ziekte en sterfte na infectie met het H5N1-virus. De studie liet zien dat deze twee vaccins voorkomen dat het virus zich tussen de kippen verspreid, met een berekend reproductiegetal (R-waarde) gelijk aan 0. In de test met de twee andere vaccins gaven de kippen de ziekte wel aan elkaar door.

Toch nog even geduld
Het is belangrijk om een slag om de arm te houden, want het is mogelijk dat vaccins in het veld minder goed werken dan in de gecontroleerde omstandigheden van de proef. “Het is daarom belangrijk om te onderzoeken of de vaccins goed werken onder praktijkomstandigheden, hoe lang de vaccins beschermen, en of er een boosterprik nodig is.”

Het ministerie van LNV laat een veldstudie uitvoeren die deze zomer zal starten. Daarnaast moeten de vaccins nog worden geregistreerd in Nederland en de Europese Unie. “Er zijn nog wel enkele hobbels te nemen, maar de resultaten van ons onderzoek zijn een belangrijke eerste stap op weg naar vaccinatie tegen het vogelgriepvirus in de pluimveehouderij”, aldus Beerens.

zie meer op
https://groenkennisnet.nl/nieuwsitem/twee-vaccins-tegen-vogelgriep-blijken-effectief