Het innovatieve project Aquafarm biedt een nieuwe manier van afvalwater zuiveren, waarbij uiteenlopende flora en fauna worden ingezet om zoveel mogelijk hoogwaardige (half)producten te winnen. Zoals grondstoffen voor parfum, medicijnen, bouwmaterialen en dierlijk voedsel.

Aquafarm is een initiatief van zes partijen die actief zijn in de waterzuivering: Waterschap Rivierenland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden, initiatievenfabriek van p2 managers, Radboud Universiteit Nijmegen, Onderzoekcentrum B-WARE en Alterra Wageningen-UR. Zij zien afvalwater als een rijke basis voor het produceren van hoogwaardige grondstoffen. De huidige praktijk van waterzuivering is deze uit het water te verwijderen, in plaats van te oogsten.

Dit kan door een deel van de huidige afvalwaterzuiveringen te vervangen door systemen van geschakelde watercompartimenten en zo het zelfreinigingsproces van natuurlijke wateren na te bootsen. In elk compartiment groeien specifieke flora en fauna die het afvalwater zuiveren en tegelijkertijd minimaal één hoogwaardige stof produceren. Zo kunnen er naast parfum bijvoorbeeld ook bio-composieten en eiwitten worden geproduceerd in een compartiment met waterplanten en kunnen er eiwitten en medicijnen worden geproduceerd door sponzen. Het aantal toe te passen dieren en planten is enorm: van algen, wieren en hogere waterplanten tot mosselen, sponzen, wormen en vissen.

Aquafarm is het winnende idee van de Waterwegen Dragons Den waarbij 100 ondernemers, wetenschappers, waterschappers en vrijdenkers kansen presenteerden voor het hergebruik van assets van de Waterschappen. Eén van de grootste maatschappelijke opgaven op dit moment is slimmer omgaan met grondstoffen en water, om ook in de toekomst voldoende kwalitatieve voedingsstoffen te produceren. Aquafarm kan hieraan een waardevolle bijdrage leveren.

Slimme aaneenschakeling
De innovatie bevindt zich in de juiste keuze van de organismen die op een slimme manier aaneengeschakeld worden en daardoor maximaal hoogwaardige grondstoffen produceren terwijl ze het water zuiveren. Bestaande fundamentele en toegepaste kennis over de werking van voedselwebben en zelfreinigend vermogen van de natuur (zoals het actiefslibproces of waterharmonica’s) worden samengebracht met bestaande technische kennis over het optimaliseren van groeicondities (zoals in glastuinbouw). Het is tijd om de rijkdom aan beschikbare kennis over de biologie en biochemie van organismen en natuursystemen te combineren en over te gaan tot actie. Samen bouwen de initiatiefnemers aan een levende technologie met een hoogwaardige uitkomst.

De samenwerkingsovereenkomst is medio juni officieel ondertekend in Houten. Gedurende een jaar werken wordt toegewerkt naar een ‘proof of principle’ op de waterzuiveringsinstallatie in Nijmegen waarmee de haalbaarheid en potentie van Aquafarm tastbaar wordt gemaakt. Daarna willen de initiatiefnemers een demonstratie-installatie opstarten.