ALMELO (AFN) - Zonnecellen in militaire kleding die energie opwekken of medicijnen in textiele weefsels die vanzelf je lichaam in gaan. Het lijkt nog sciencefiction, maar dergelijke ontwikkelingen staan voor de deur. Een doorbraak in de digitale inkjettechnologie maakt de komende jaren ongekend slimme toepassingen mogelijk, zegt directeur corporate development Frank Spaan van textieltechnologieonderneming TenCate.

Het Twentse TenCate loopt met de recente overname van het Britse Xennia Technology voorop met de ontwikkeling van nieuwe revolutionaire toepassingen met inkjettechnologie. Het geheim ligt in de juiste combinatie van chemie (inkt en andere vloeistoffen), printkoppen en software die de processen aansturen. Zo kunnen op het gebied van digitale textieldruk hele kleine vloeistofdeeltjes zeer nauwkeurig worden aangebracht op textiel, maar ook op verpakkingen of elektronica.

Inkjettechnologie is vooral bekend van de papierprinters. Maar om het in industriële productieprocessen toe te passen wordt het een stuk moeilijker. ,,Bij weefsels heb je immers te maken met een driedimensionaal oppervlak'', schetst Spaan. Te verven textiele weefsels gaan nu nog door industriële baden, waarin de chemische bestanddelen zo zijn samengesteld dat de kleurstoffen op de goede plaats komen. Nadat de kleurstoffen zich aan het textiel hebben gehecht, moeten de overtollige bestanddelen weer uit het textiel worden gespoeld.

Kapitaalsintensief proces
Spaan: ,,Dat gebeurt onder hoge temperaturen met veel watergebruik. Een kapitaalsintensief proces dus, waarbij een bedrijf miljoenen euro's per jaar kwijt is aan water, energie en chemicaliën.'' Met de industriële toepassing van inkjettechnologie zijn hier besparingen tot wel 80 procent te bereiken. Ook is veel minder inkt nodig dan bij conventionele verfprocessen.

TenCate verwacht een enorme stijging van de omzet door de nieuwe activiteiten. De eerste industriële digitale textielveredelingsmachine gaat eind dit jaar proefdraaien. Het concern beoogt eerst de productie van bestaande producten te verbeteren en efficiënter te maken. Later wil het ook nieuwe eigenschappen realiseren, zoals zelfreinigend weefsel. Door een speciale coating aan te brengen blijft bijvoorbeeld zonweringsdoek als nieuw.

Uniek
Een andere toepassing is het printen van keramiektegels, laminaat of behang. Spaan: ,,Het digitale printproces geeft de mogelijkheid elke tegel een unieke opdruk te geven. De klant kan nu zelf aangeven welk patroon hij wil. Bij de oude productiemethode herhaalde zich een vast patroon. Bijkomend voordeel voor doe-het-zelfzaken is dat ze geen grote voorraden verschillende tegeltjes meer hoeven aan te houden.''

Maar over een jaar of tien zijn ook 'slimme' textiele toepassingen mogelijk, zogeheten 'smart textiles'. ,,Zonnecellen zijn straks op weefsel te printen. Ook sensoren kun je aanbrengen, zoals op brandweerkleding. Die kunnen bijvoorbeeld hitte of gassen detecteren.'' Maar zelfs medicijnen kunnen in kleding worden geprint, om vervolgens langzaam door het lichaam te worden opgenomen via een coating die vanzelf oplost.

TenCate verwacht dat Xennia de komende jaren ,,substantieel aan de waarde van TenCate gaat bijdragen''. Xennia denkt dat zijn omzet binnen 4 tot 6 jaar zal toenemen tot 400 miljoen pond (485 miljoen euro). Ter illustratie: de omzet van TenCate ligt momenteel rond 1 miljard euro.