De N.V. Nederlandsche Apparatenfabriek "Nedap" heeft het jaar 2009 afgesloten met een bescheiden winst van € 1,1 miljoen (2008: € 13,9 miljoen). De winst per aandeel is uitgekomen op
€ 0,16 (2008 € 2,06). Het jaar 2009 kenmerkte zich door een forse terugval van de vraag in veel van de deelmarkten waarop Nedap actief is en daarmee ook tot een vermindering van de opbrengsten. De opbrengsten daalden van € 143,0 miljoen in 2008 naar € 115,2 miljoen in 2009. De reorganisatiekosten - die grotendeels in de tweede helft van het jaar vielen - bedroegen in totaal
€ 4,7 miljoen en leiden naar verwachting tot structurele besparingen van ruim € 2 miljoen op jaarbasis. De solvabiliteit bleef met 44% onverminderd sterk. Deze sterke solvabiliteit in combinatie met de vooruitzichten maakt het mogelijk om bijna de gehele winst uit te keren. Het dividend is daarom vastgesteld op € 0,14 per aandeel (2008 € 1,85), een contante uitkering van bijna 90%.

Begin 2009 werd al snel duidelijk dat ook Nedap door de economische crisis werd geraakt. Vrijwel alle marktgroepen werden geconfronteerd met een sterke teruggang in vraag. Gezien de hoge toegevoegde waarde van de opbrengsten werd ook de winstgevendheid van de vennootschap direct getroffen. Door de snelheid en hevigheid van deze economische ontwikkelingen waren ingrijpende maatregelen onontkoombaar. De solide financiële positie van Nedap stelde ons echter in staat om maatregelen te treffen die zowel op korte termijn effect sorteren, als op langere termijn bijdragen aan de verdere ontwikkeling van Nedap. In het verslagjaar werd een reorganisatie doorgevoerd, met een verlies van 56 arbeidsplaatsen, waarbij een groot deel van de productiecapaciteit werd geconcentreerd bij Inventi B.V., een 100% dochterbedrijf, in Neede. Daarnaast zijn wij versterkt gaan investeren in marketing- en verkoopactiviteiten.

De marktgroepen Healthcare (automatisering van administratieve werkzaamheden van zorgprofessionals) en Library Solutions (RFID zelfbedieningssystemen voor bibliotheken) zagen in 2009,ondanks de economische crisis, hun opbrengsten opnieuw stijgen. De groep Healthcare realiseert haar opbrengsten vooral met software abonnementen voor thuiszorgorganisaties. Daarnaast heeft de groep met succes een nieuwe service voor de uitzendbranche geïntroduceerd waarmee papieren urenbriefjes tot het verleden behoren. De groep Library Solutions genereert haar opbrengsten vooral met RFID (Radio Frequency IDentification) oplossingen voor bibliotheken die in diverse Europese landen worden afgezet. De groep Security Management (systemen voor toegangscontrole, betaling, brand- en inbraakmelding, observatie en biometrie) had minder last van de wereldwijde economische crisis dan verwacht. Dankzij haar uitgebreide netwerk van business partners en door uitbreiding van haar productportfolio kon de marktgroep haar opbrengsten in het verslagjaar op het niveau van het voorgaande jaar handhaven.

De opbrengsten van de marktgroep Agri (automatisering, beheer- en informatiesystemen voor de melkvee- en varkenshouderij) daalden aanzienlijk ten opzichte van het uitstekende jaar 2008. In 2007 en 2008 profiteerde Agri nog sterk van de investeringsgolf in vooral de melkveehouderij. De economische crisis en lage melk- en varkensprijzen resulteerden in 2009 echter in duidelijk minder investeringen in de sector. De marktgroep AVI (Automatische Voertuig Identificatie) ondervond vooral in de 2e helft van 2009 de negatieve gevolgen van de slechte economische situatie in diverse Europese landen. In andere continenten groeiden haar opbrengsten echter wel, of stabiliseerden zich. In totaal bleven de opbrengsten bescheiden achter bij die over 2008.

De relatief kleine marktgroepen Education (toegangscontrole en automatisering van presentie en absentie van studenten) en Locker Management Systems (sloten en beheersystemen voor lockers, kluisjes voor kleding, bagage, medicijnen, etc.) hadden ook last van geringe investeringsbereidheid in de markten waarin zij aanwezig zijn. Ook hier bleven de opbrengsten achter bij 2008. De marktgroep Election Management Systems (Verkiezingssystemen) bevindt zich in een overbruggingsfase. De groep, actief in meerdere landen, heeft in het verslagjaar gewerkt aan de ontwikkeling van een nieuw verkiezingssysteem en een systeem waarmee gemeenten via het internet burgers kunnen raadplegen. In het verslagjaar heeft de groep nauwelijks opbrengsten kunnen realiseren.

De groepen Power Supplies (elektronische besturingen gebaseerd op vermogenselektronica voor o.a. licht, kantoorautomatisering, medische scanapparatuur, autonome energiesystemen) en Specials (elektronische besturingen voor home comfort en car comfort, alsmede aansluitmateriaal voor telecom) werkten in 2009 nog bijna volledig als klassieke toeleveranciers, met een relatief grote afhankelijkheid van haar klanten. Nedap heeft al eerder besloten deze afhankelijkheid versneld te verminderen door eigen productlijnen te introduceren en de commerciële activiteiten vooral daarop te richten. Op dit moment wordt gewerkt aan productlijnen voor energie- en lichtbesturingssystemen. De eerste nieuwe producten zijn in het najaar van 2009 op de markt gebracht. De opbrengsten van beide marktgroepen bleven in 2009 sterk achter bij 2008. Dit werd grotendeels veroorzaakt door de deelmarkten automotive en mobiele energievoorziening.

De opbrengsten van de marktgroep Retail Support (antiwinkeldiefstalsystemen, beheer- en informatiesystemen voor dervingbestrijding) waren beperkt lager dan over het vorige verslagjaar. De slechte economische situatie in Oost-Europa, Spanje en Groot-Brittannië was hieraan debet. De groep heeft in het 2e halfjaar nieuwe marktconcepten ontwikkeld en ingevoerd. Hiermee heeft zij de contacten met eindklanten verder geïntensiveerd. De eerste resultaten zijn hoopgevend. In Azië is de groep vanaf begin 2009 met een eigen vestiging in Shanghai aanwezig. Zowel aan de inkoop- als aan de verkoopkant versterkt zij hiermee haar positie. Ook andere marktgroepen werken nu vanuit deze vestiging.

Financieel

De totale opbrengsten zijn over 2009 uitgekomen op € 115,2 miljoen en waren daarmee bijna 20% lager dan over 2008 (€ 143,0 miljoen). De toegevoegde waarde (opbrengsten minus voorraadmutatie en materiaalkosten) bedroeg over 2009 € 78,8 miljoen (2008: € 95,6 miljoen). Het beleid dat is ingezet om verder op te schuiven naar producten met een hogere toegevoegde waarde werd in het boekjaar weerspiegeld door een stijging van de procentuele toegevoegde waarde van 66,9% in 2008 naar 68,4% in het verslagjaar.

De post ‘Uitbesteding en overige externe kosten' daalde in het verslagjaar met € 0,8 miljoen. Aan de ene kant waren de kosten lager door een lagere productie, aan de andere kant stegen de kosten door verhoogde marktinspanningen. De salariskosten, inclusief sociale lasten, daalden met bijna € 1 miljoen voornamelijk door lagere variabele beloningen en sociale premies. De normale afschrijvingen waren in het verslagjaar € 0,4 miljoen lager en de overige waardeveranderingen € 1,5 miljoen lager dan in 2008. De kosten welke in het verslagjaar zijn gemaakt in verband met het aanpassen van de organisatie bedroegen in totaal € 4,7 miljoen voor belastingen. Het betrof hoofdzakelijk ontslagvergoedingen.

De bedrijfswinst voor aftrek van de reorganisatiekosten is uitgekomen op € 6,7 miljoen, 6% van de opbrengsten (2008: 14%). Lagere rentetarieven en lagere kosten voor rentebeschermers zorgden voor € 0,3 miljoen lagere financieringslasten. De winst na belastingen van onze geassocieerde deelneming Nedap France S.A.S. was in het verslagjaar ruim € 0,1 miljoen lager dan een jaar eerder. Investeringen in een nieuw samenwerkingsmodel met grote klanten en kosten om de organisatie verder te versterken voor de toekomst drukten hier het resultaat. Aan het einde van het verslagjaar is Nedap France S.A.S. verhuisd naar een nieuw, eigen, futuristisch kantoorpand net buiten Parijs.

De belastingdruk van de Nedap Groep (zonder de geassocieerde deelneming) is mede door fiscale stimuleringsmaatregelen uitgekomen op 18% (2008: 26%).

Het bovenstaande resulteerde in een winst over het verslagjaar van € 1,1 miljoen. Exclusief reorganisatiekosten bedroeg deze winst € 4,6 miljoen, 4% van de opbrengsten (2008: 10%).

De totale investeringen in materiële vaste activa hebben € 5,4 miljoen gevergd. De totale afschrijvingen bedroegen € 6,3 miljoen. In immateriële vaste activa (geactiveerde ontwikkelingskosten) is € 2,4 miljoen geïnvesteerd, € 1,1 miljoen meer dan is afgeschreven.

De financiële vaste activa stegen met € 2,4 miljoen, hoofdzakelijk als gevolg van de toegenomen fondswaarde van onze pensioenregeling. De vlottende activa daalden met € 3,5 miljoen, voornamelijk door lagere "Handels- en overige vorderingen".

De solvabiliteit (eigen vermogen exclusief onverdeelde winst gedeeld door het totale vermogen) is gestegen van 42,6% eind 2008 naar 44,2% eind 2009. De langlopende verplichtingen bleven nagenoeg gelijk. Vermeldenswaardig is de verlenging van de financieringsovereenkomst met de huisbank met 2 jaar tot medio 2012. Ook deze nieuwe overeenkomst omvat geen convenanten.

De belangrijkste reden voor de stijging van de kortlopende schulden is de uitbetaling van het dividend over 2008. Het rekening-courantkrediet bij de bank nam hierdoor met ruim € 9 miljoen toe.

Het aantal medewerkers bedroeg aan het einde van het jaar 601. Dit waren er per saldo 51 minder dan aan het begin van het verslagjaar. Deze teruggang is voornamelijk het gevolg van de doorgevoerde reorganisatie. Gemiddeld waren er over 2009 652 medewerkers in dienst, 8 meer dan over 2008.

Vooruitzichten

Kennis van het (bedrijfs)proces bij de klant en toepassing van nieuwe technologieën vormen de basis voor nieuwe, oorspronkelijke en duurzame toepassingen met onderscheidend vermogen voor de klant. Dit kwalitatieve aspect van de opbrengsten, dat tot uitdrukking komt in een goede toegevoegde waarde in procenten van de opbrengsten, staat centraal. Dit heeft de hoogste prioriteit en zorgt voor het stevige fundament waarop Nedap verder bouwt aan autonome groei van opbrengsten en resultaat.

Op korte termijn kunnen opbrengsten en resultaat worden beïnvloed door terughoudendheid in de markt vanwege economische ontwikkelingen. Het jaar 2009 was daar een extreem voorbeeld van en wij zien op dit moment nog geen duidelijk economisch herstel op de markten waarop wij ons richten. Op basis van recente investeringen in productvernieuwing en marktbewerking vertrouwen wij er echter op dat de opbrengsten - onvoorziene omstandigheden voorbehouden - zullen stijgen in 2010. In de resultaten zullen vanaf 2010 de structurele besparingen als gevolg van de reorganisatie van vorig jaar een positieve bijdrage gaan leveren.

Het jaarverslag over 2009 zal begin april verschijnen en de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders zal worden gehouden op donderdag 29 april a.s. in de Hermitage Amsterdam, Nieuwe Keizersgracht 1, 1018 DR Amsterdam.