Japanse of Aziatische duizendknoop is een invasieve exoot die lastig te bestrijden is. Als je de plant op een nuttige manier kunt toepassen, bijvoorbeeld als voedsel, biomassa of diervoer, wordt de bestrijding mogelijk commercieel aantrekkelijk. In een studie zijn mogelijkheden verkend.

Japanse of Aziatische duizendknoop is een exoot die een bedreiging vormt voor de inheemse flora. Omdat de soort schade kan aanrichten, wordt het gezien als problematische invasieve exoot. De bestrijding van de soort is lastig.

ProRail, de beheerder van het spoornetwerk, vraagt zich af of delen van de plant nuttig toepasbaar kunnen zijn, bijvoorbeeld als voedsel, medicijn, diervoer of biomassa. Als dat zo zou zijn, zou het verwijderen van de planten commercieel gezien interessant kunnen worden. In opdracht van ProRail hebben onderzoekers van Wageningen University & Research een verkennend onderzoek uitgevoerd.

Keuken

Je kunt delen van Japanse duizendknoop gebruiken voor voedsel, zo blijkt uit het onderzoeksrapport. In Aziatische landen worden jonge scheuten gebruikt in de keuken. Je kunt ze eten als asperges of als vervanger van rabarber. Maar het feit dat het kan, wil nog niet zeggen dat het hier ook mag. In de EU geldt dat voedsel dat niet voor mei 1997 geconsumeerd werd, beschouwd wordt als 'Novel Food'. Je mag zo'n product niet zomaar op de markt brengen.

Je moet voor een 'Novel food' eerst aantonen dat het veilig is, dus dat er geen schadelijke effecten zijn voor de gezondheid. En je moet het product veilig kunnen produceren: de teelt moet onder gecontroleerde en hygiënische omstandigheden plaatsvinden. Voor de plantendelen die langs het spoor groeien lijkt dit geen perspectief te bieden. Ook voor diervoer geldt in principe dat het product in een gecontroleerde teelt onder hygiënische omstandigheden geproduceerd moet worden. Maar zou je stoffen uit de plant gebruiken, bijvoorbeeld eiwitten, die je via een extractieproces uit biomassa haalt, dan geldt die voorwaarde niet.

Bioraffinage

Bioraffinage biedt mogelijkheden om de biomassa van de duizendknopen te gebruiken als grondstoffen voor de productie van bijvoorbeeld eiwitten, vezels, en sap waaruit je vervolgens fosfaat, suiker, mineralen en zout kunt winnen. Daarnaast kun je kijken of je de biomassa kunt gebruiken voor de productie van bijvoorbeeld papier en karton, isolatiemateriaal, of andere stoffen. Maar de onderzoekers hebben in de literatuur geen specifieke voorbeelden van bioraffinage van resten van Aziatische duizendknoop gevonden. Dat neemt niet weg dat je het zou kunnen onderzoeken. De biomassa zou je ook kunnen gebruiken voor energiewinning. Bijvoorbeeld door de biomassa te vergisten of te verbranden in combinatie met andere groenreststromen.

Een mogelijk specifieke toepassing van de Aziatische duizendknoop is fytoremediatie. Je gebruikt de plant om verontreinigingen met bijvoorbeeld zink, cadmium en koper te verwijderen. De planten nemen die stoffen op. Door bovengrondse plantendelen waarin zich de verontreiniging heeft opgehoopt periodiek te verwijderen, maak je de grond schoner. Maar dit past niet in een beleid waarbij je de duizendknopen juist wil uitroeien.

In het rapport worden een aantal aanbevelingen genoemd voor een verdere verkenning. De onderzoekers noemen met name de bioraffinage als mogelijkheid voor verwerking van plantendelen in bijvoorbeeld diervoer. De vezels zou je mogelijk kunnen gebruiken als specifieke grondstof voor verpakkingsmaterialen of inrichtingsmaterialen. En de mogelijkheden voor een rendabele energiewinning zou nader onderzocht moeten worden.

Rapport toepassingsmogelijkheden Aziatische duizendknoop.
ga naar
https://www.groenkennisnet.nl/nl/groenkennisnet/show/Toepassingsmogelijkheden-van-Japanse-duizendknoop.htm