'Gelukkige varkens zijn gezonder, sterker en produceren lekkerder vlees' zegt Tjacko Sijpkens, initiatiefnemer van Het Familievarken. Op een proefboerderij in Brabant wordt onderzoek gedaan naar een innovatieve milieu- en diervriendelijke varkenstal.

Op een nieuwe proefboerderij in het Brabantse Venhorst onderzoekt een consortium van Het Familievarken waar varkens 'gelukkig' van worden. Het consortium bestaat uit initiatiefnemer Tjaco Sijpkens met zijn bedrijf Big Developments, Wageningen University & Research (WUR), ICT-bedrijf Noldus, Inno+ en Bouwbedrijf Dura Vermeer. Met steun van de EU, het Ministerie van Economische Zaken en de provincie Noord-Brabant wordt gewerkt aan een nieuw varkenstal-concept.

Groepsdieren
Varkens zijn van nature groepsdieren. Om in deze behoefte te voorzien, worden zwangere zeugen in groepjes van vier samengebracht. Gedurende vijf weken voeden ze samen circa zestig biggen op in een ruimte van ruim duizend vierkante meter. De biggen krijgen vijf weken moedermelk en naar behoefte voederbrokjes. Na deze weken verlaten de zeugen de 'kraamkamer' en gaan ze terug naar een centrale ruimte. De biggen leven 24 weken, dat is een week of twee langer dan in conventionele systemen.

Sociale vaardigheden
Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat sociale vaardigheden worden bevorderd door contact tussen varkens op jonge leeftijd. Een voorbeeld hiervan is niet bijten. Filmcamera's maar ook studenten van de WUR registreren dit gedrag. De varkens leren op jonge leeftijd al te urineren en te ontlasten in daarvoor bestemde, aparte ruimtes. Doordat urine en ontlasting gescheiden zijn, ontstaat er geen ammoniak. Dit verminderd de stikstofuitstoot naar het milieu en beperkt de geuroverlast voor omwoners. Ook het varken zelf heeft hier profijt van. Het reukvermogen van varkens is sterk ontwikkeld en een hoge ammoniakgeur leidt tot stress. Deze stressfactor wordt nu voorkomen en ook dit draagt bij aan het welzijn van het varken.

Financieel-economisch model
Is het duurder om varkens op deze innovatieve manier te accomoderen? Volgens Sijpkens verschillen de bouwkosten van de Familievarkensstal nauwelijks met de bouwkosten van de conventionele stal. Ook zijn de kosten van de gescheiden sanitatie vergelijkbaar met de kosten van een gierkelder. Doordat de biggen leven in gunstige omstandigheden, groeien ze sneller op tot slachtrijpe varkens. Hierdoor hoeven ze niet op transport naar vleesvarkensbedrijven die ze vetmesten. Transportkosten en geneeskundige kosten vallen lager uit. Al met al zijn de kosten die Het Familievarken maakt voor het opfokken van biggen, vergelijkbaar met de conventionele manier van opfokken. Maar het leven van hun varkens kent een hogere geluksfactor.