Nederland moet omschakelen naar een meer duurzame landbouw: de kringlooplandbouw. Maar wat is kringlooplandbouw? Hoe werkt dat in de praktijk? En wat is er nodig om om te schakelen? Een studie laat zien welke acties nodig zijn.

Kringloopboeren optimaliseren hun bedrijfsvoering waarbij ze zoveel mogelijk gebruik maken van eigen resources. Daarbij houden ze zoveel mogelijk rekening met de natuurlijke omgeving. Kringloopboeren zijn daarom goed voor zichzelf, de omgeving, de bodem, biodiversiteit en het klimaat. Maar hoe werkt dat in de praktijk? In opdracht van het ministerie van LNV voerde het Louis Bolk Instituut en Boerenverstand daarom een onderzoek uit. Het rapport 'Kringlooplandbouw in de praktijk' laat zien hoe kringlooplandbouw werkt en wat er nodig is om andere boeren tot kringlooplandbouw te bewegen.

Kringloopboeren
Er zijn in Nederland al verschillende boeren die volgens de principes van kringlooplandbouw werken. Je kunt die boeren indelen in een zestal bedrijfstypen. Je kunt die bedrijfstypen onderscheiden op bijvoorbeeld de productiegerichtheid, natuurgerichtheid of gerichtheid op efficiëntie. Natuurboeren, boeren die zich voornamelijk op natuur richten, of boeren die zich heel sterk richten op het sluiten van nutriëntenkringlopen - de categorieën 'hoogst efficiënt' en 'max benutting eigen resources' - worden beschouwd als het meest groen. Zij benaderen het doel van de kringlooplandbouw het best.

De laatste groep bestaat voor een deel uit biologische, biologisch dynamische boeren, uit akkerbouwers die zijn aangesloten bij de Stichting Veldleeuwerik en boeren van enkele vernieuwende concepten zoals Herenboeren. Een kenmerk van veel van deze boeren is dat ze alle aspecten van het bedrijf in samenhang bekijken, dat ze grondgebonden en kostenbewust werken en dat ze zich ontwikkelen op vakmanschap en ondernemerschap.

Inspiratiebron
Veel van deze kringloopboeren kunnen als voorbeeld en inspiratiebron functioneren voor andere boeren. Boeren die de principes van de kringlooplandbouw in hun bedrijfsvoering willen doorvoeren, moeten bereid zijn om zich van een gespecialiseerde bedrijfsvoering te verbreden naar een meer integrale aanpak. Die boeren zou de externe inputs in de vorm van kunstmest, krachtvoer, bestrijdingsmiddelen en financiering structureel moeten verlagen. Tegelijkertijd moeten ze hun resource efficiency maximaliseren, zo is te lezen in het rapport. Boeren moeten daarin stap voor stap begeleid worden

Aanbevelingen
In het rapport staan aanbevelingen en mogelijke acties voor verschillende betrokken: overheden, onderwijs, voorlichting, onderzoek, toeleverende bedrijven, brancheorganisaties, NGO's en regionale samenwerkingsverbanden. Zo moet kennis over een systeemaanpak ontwikkeld worden. En systeemdenken en integrale oplossingen moeten ook in het onderwijs een plek krijgen.