Hoewel de waterkwaliteit de laatste decennia verbeterd is, staat de visstand onder druk. Bestrijdingsmiddelen, medicijnen en microplastics vormen een bedreiging voor vissen.

De kwaliteit van het rivierwater is de laatste decennia zichtbaar verbeterd, maar er zijn steeds meer nieuwe vervuilende stoffen die een bedreiging kunnen vormen voor de visstand. Vakblad Visionair beschrijft zorgen over die verontreinigingen in het artikel 'Stille lente: effect van microverontreinigingen op vissen'.

Het vakblad meldt dat drinkwaterbedrijven de verslechtering steeds vaker oplossen door een aantal dagen de inname van rivierwater te staken. In de Maas is het aantal dagen dat geen water kon worden ingenomen, gestegen tot meer dan 300 dagen in 2016.

Visstand
Die verontreiniging heeft ook effect op de visstand. Uit de sport- en beroepsvisserij komen signalen dat er minder vis is en dat de soortsamenstelling verandert. Visionair noemt in het artikel een aantal oorzaken. Zo is de voedselrijkdom in de meren en rivieren vanaf 1985 sterk verminderd en er zijn verontreinigingen door riooloverstort. En in het oppervlaktewater worden restanten van medicijnen, bestrijdingmiddelen en microplastics aangetroffen.

Medicijnresten
Bij medicijnresten kan het gaan om medicijnen voor menselijk gebruik of om diergeneesmiddelen. De medicijnresten komen via het riool in het oppervlaktewater terecht. Dierlijke medicijnresten komen soms rechtstreeks in het oppervlaktewater. Veel van die medicijnresten zijn zeer persistent. Zo worden er te hoge concentraties gevonden van diclofenac of van hormonen die in de pil zitten. Voor wat betreft bestrijdingsmiddelen zijn er vooral zorgen over neoncitnoïden en glyfosaat. Die kunnen een direct of indirect effect hebben op de visstand.

Microplastics
Microplastics zijn deeltjes die afkomstig zijn van de afbraak van grote synthetische voorwerpen zoals kleding, autobanden, plastic producten. Of ze zijn als microdeeltjes toegevoegd aan verzorgingsproducten zoals shampoo. Veel van die plastics kunnen ophopen in de maag van vogels, vissen of andere organismen.

Het vakblad spreekt in het artikel zorg uit omdat het om een groot aantal verschillende stoffen gaat. Er is te weinig bekend over de ecotoxicologie of over het effect van mengsels van stoffen.

Ecosysteem
Het probleem van allerhande verontreinigingen van het oppervlaktewater staat inmiddels wel op de kaart, schrijft het vakblad. Zo doet STOWA onderzoek naar verontreinigen en is bezig met de ontwikkeling van een model en rekentool om effecten van diverse verontreiniging op het ecosysteem te kunnen schatten. Maar, zo meldt het vakblad, de effecten van microverontreinigingen op vissen zijn lastig in te schatten. Het gaat om indirecte effecten, meestal via de voedselketen.